Φωνάζει ο κλέφτης, φωνάζει και ο νοικοκύρης.
Να 'μαι και πάλι έπειτα από καιρό! Αφορμή αυτή τη φορά, τί άλλο από τη φοβερή και τρομερή χρηματοοικονομική κρίση που αποτελεί πληγή για όλες τις παγκόσμιες οικονομίες. Βαρύγδουπο και νόστιμο από το αλάτι των ανά τον κόσμο πρακτορείων ειδήσεων έρχεται να σερβιριστεί από μόνο του στο πιάτο του νεοέλληνα, του νεόπλουτου, του νεοϋρκιέζου. Εν' ολίγοις όλοι οι νέοι και οι νέες πλήττονται. Δεν είναι έτσι όμως. Όλοι κάτι θα νιώσουν ακόμα και εκείνοι που ποτέ δεν ανοίγουν την τηλεόρασή τους ή ακόμα και εκείνοι που την ανοίγουν για να παρακολουθήσουν μεσημεριανές εκπομπές. Όλοι θα καταλάβουν τις επιδράσεις επειδή πρώτα αυτές θα περάσουν από την τσέπη τους. Παραδόξως, η τηλεόραση σε μεγάλο βαθμό καλλιέργησε τη σημερινή κατάσταση και επέσπευσε τα δρώμενα.
Να ξεκαθαρίσω ότι δεν πρόκειται για "κραχ" που αρέσει σα λέξη σε πολλούς. Επιμένω να λέω πως είναι μια κρίση και όπως όλες έτσι κι' αυτή θα περάσει. Γιατί λοιπόν δεν είναι κραχ; Η απάντηση είναι ότι "κραχ" υπήρξε ένα και μόνο στην ιστορία και όπως όλα δείχνουν έτσι θα μείνει. Εκείνο του 1929, σχεδόν 80 χρόνια πίσω. Τότε είχαν συμβεί πολλά πράγματα, τα οποία σε καμία περίπτωση δε συνδέονται με τα σημερινά. Ο κόσμος, το κοινό, τότε είχε άμεση πρόσβαση διαπραγμάτευσης στο χρηματιστήριο αξιών. Με άλλα λόγια τζόγαρε πολύ. Βασιζόμενοι λοιπόν σε σημαντικές ανόδους του χρηματιστηρίου στην Αμερική, έκαναν πολλά ανοίγματα που δεν αντιστοιχούσαν στις αγοραστικές τους δυνάμεις. Στο παιχνίδι αυτό είχαν μπεί πλούσιοι και φτωχοί ανεξαιρέτως. Μία μαύρη Δευτέρα όπως λέει και η ιστορία που σαν αυτούσια ύπαρξη της αρέσει να επαναλαμβάνεται, το χρηματιστ΄ριο στην Αμερική έπεσε πάρα μα πάρα πολύ. Σας θυμίζει κάτι; Δε θα έπρεπε διότι οι λόγοι της πτώσης εκείνης ήταν εντελώς ιαφορετικοί με τους σημερινούς. Βλέπετε, η Αμερική που δεν είχε εμπλακεί στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, ή τον μεγάλο πόλεμο όπως έλεγαν τότε, έπαιζε μόνη της στο παγκόσμιο γήπεδο του εμπορίου και της οικονομίας. Η Ευρώπη για πολλά έτη μετά τον μεγάλο πόλεμο μετρούσε τις απώλειές της και σε ζωές αλλά και σε αυτό που εξετάζουμε εδώ, σε παραγωγική δύναμη. Οι άνθρωποι στην Ευρώπη δεν είχαν να φάνε τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο, η φαμίνα επέστρεψε στον 20ό αιώνα και ώ του θαύματος τα εργοστάσια έκλεισαν ή καταστράφηκαν από τον πόλεμο. Η μόνη λύση ήταν ο δανεισμός των κρατών από την Αμερική και φυσικά η εισαγωγή προϊόντων από το νέο τότε σιτοβολώνα της γηραιάς ηπείρου. Η παραγωγή στην Αμερική αναπτύχθηκε ραγδαία για να καλύψει τις νέες ανάγκες που δημιουργούσε η αυξημένη ζήτηση της Ευρώπης. Οι ισχυροί αλλά και οι ανίσχυροι άνδρες της Αμερικής δεν είχαν υπολογίσει πως η αύξηση της ζήτησης θα μειωνόταν. Πράγματι, αυτό έγινε και η Ευρώπη λόγω τεχνογνωσίας αρνήθηκε την άνευ όρων παράδοσή της στην Αμερική. Τα εργοστάσια κατάφεραν να ξανανοίξουν και ο κόσμος να σταθεί οικονικά στα πόδια του. Η τεράστια παραγωγή της Αμερικής πλέον δεν είχε αγοραστές και απώλειες σε κέρη άρχισαν να σημειώνονται. Σε αυτό το σημείο όλοι έκαναν το σφάλμα και κυρίως η Αμερικάνική κυβέρνηση να πιστεύουν ότι η δυσμενής αυτή κατάσταση ήταν παροδική και αναστρέψιμη. Κύματα απολύσεων από μεγάλες εταιρείες δε θορύβησαν την κυβέρνηση, η οποία για να αντιπαλέψει τα μειωμένα έσοδα αύξησε τη φορολογία. Η αυξημένη φορολογία μείωσε την ήδη πάσχουσα αγοραστική ικανότητα των Αμερικάνων πολιτών και μαζί με τις συνεχείς απολύσεις πάγωσαν την αγορά. Στο τέλος το ντόμινο αυτό των εσφαλμένων εκτιμήσεων και λανθασμένων τεχνικών αντιμετώπισης του προβλήματος έφεραν την ανεργεία κοντά στο απίστευτο 90% και λύση δε φαινόταν στον ορίζοντα. Το χρηματιστήριο και η ραγδαία ημερίσια πτώση του εκείνη τη μαύρη Δευτέρα έπαιξαν ασήμαντο ρόλο σε κάτι προδιαγεγραμμένο. Χρειάστηκε μια νέα κυβέρνηση για τη βελτίωση της κατάστασης. Τί έκανε αυτή; Το αυτονόητο, δηλαδή έριξε λάδι στη μηχανή της οικονομίας. Πώς; Δίνοντας δουλειά σε κόσμο. Αν για ένα έργο χρειάζονταν 5 άνθρωποι εκείνοι προσλάμβαναν 100 και ας κάθονταν. Εκείνοι οι 100 έπαιρναν μισθό και με τη σειρά τους κατανάλωναν. Κάπως έτσι τελειώνει η μακρά ιστορία του "κραχ" του 1929.
Σήμερα, αυτά που συμβαίνουν μόνο εν μέρει σχετίζονται με όλα εκείνα τα μακρινά. Έχεις την υπομονή; Κάτσε διάβασέ το σε 2 μέρες από σήμερα.