Ελλάδα vs Γερμανία

Τούτη τη φορά αφορμή για ό,τι γράφω ήταν άρθρο σε κάποιο blog το οποίο γράφτηκε έπειτα από την επίσκεψη του συντάκτη του στο Βερολίνο της Γερμανίας. Του ανθρώπου λοιπόν, του δημιουργήθηκαν εύλογες απορίες σχετικά με το επίπεδο ζωής των δύο χωρών, της Ελλάδας και της Γερμανίας. Δεν είναι ο πρώτος που αναφέρει σημαντικά οικονομικότερες τιμές σε προϊόντα όπως ένας καφές, μιας μπύρας, ενός γεύματος σε σχέση με την Ελλάδα. Επίσης, έκανε μια αναφορά σε θέματα παροχής υπηρεσιών, όμως έμεινε στο επιφανειακό ζήτημα της αξίας των μετακινήσεων μόνο. Αυτό που δεν ανέφερε είναι το γενικότερο επίπεδο παροχών στη Γερμανία και σε παρακείμενες χώρες. Τέλος, η διαπίστωσή του πως ο μέσος Γερμανός πολίτης πληρώνει τα ίδια περίπου ή και λιγότερα για ορισμένα προϊόντα με τον Έλληνα, ο οποίος έχει σαφώς λιγότερο λαμβάνειν από την εργασία του αποτελεί πρόκληση για τον αναγνώστη.

Δυστυχώς όλα τα παραπάνω είναι βάσιμα και στην πράξη αποδεικνύονται ακόμα χειρότερα συλλογιζόμενοι το απλό αν έχεις περάσεις ζήσει για κάποιο διάστημα σε μια τέτοια χώρα, μπορείς να διαπιστώσεις πως οι κρατήσεις για ασφάλιση και παροχή διαφόρων υπηρεσιών είναι μεγαλύτερες κατά πολύ των αντίστοιχων ελληνικών αλλά με σαφώς περισσότερη ανταποδοτικότητα. Εμένα προσωπικά όπως φαντάζομαι ότι ισχύει και για το συντάκτη του άρθρου με ενοχλεί αφάνταστα να πληρώνω για έναν καφέ κοντά 4 €. Όμως πάω ακόμα για καφέ και μάλιστα αρκετά συχνά. Υποψιάζομαι πως ο κοινός Έλληνας πίνει πολύ περισσότερο καφέ από έναν Γερμανό και ακόμα ακόμα προτιμά τις καφετέριες για τον καφέ του. Άρα η τιμή του καφέ ή της μπύρας στην Ελλάδα δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση με καθαρά οιονομικούς κανόνες. Η τιμή οποιουδήποτε προϊόντος είναι απόρρεια της προσφοράς και της ζήτησης. Ζήτηση στην Ελλάδα υπάρχει και επομένως και οι τιμές είναι αυξημένες. Το διαθέσιμο εισόδημα άμεσα δεν αλλάζει τη διαμόρφωση της τιμής.

Οι κοινωνικές παροχές είναι αυτές που θα έπρεπε να μας ανησυχούν ιδιαιτέρως. Πληρώνουμε αρκετά (αναλογικά) και έχουμε λαμβάνειν λίγα. Είναι δυνατόν ποτέ να συγκριθεί η ποιότητα των «δωρεάν» αγαθών στην Ελλάδα και στη Γερμανία; Πάρε για παράδειγμα τη δωρεάν παιδεία. Στην Ελλάδα αφενός μόνο δωρεάν δεν είναι με κάθε παιδί που έχει βλέψεις σπουδών (ή και γονιός με βλέψεις σπουδών για το παιδί του) να επιβάλλεται να πάει φροντιστήριο. Έχουμε φτάσει στο σημείο αυτό να θεωρείται τόσο αυτονόητο που ακόμα και το κράτος επιβεβαιώνει έμμεσα την κατάσταση. Τα θέματα των πανελληνίων εξετάσεων δεν έχουν βάση το βαθμό δυσκολίας του σχολείου, αλλά αυτόν του φροντηστηρίου. Ποιό ελληνόπουλο έχει μάθει ξένη γλώσσα στο δήμόσιο σχολείο; Κανένα είναι η εμφατική απάντηση. Από την άλλη, ποιο γερμανόπουλο έχει μάθει ξένη γλώσσα σε φροντιστήριο; Κανένα επειδή στη Γερμανία δεν υπάρχουν φροντιστήρια, τουλάχιστον όχι όπως τα εκλαμβανόμαστε εμείς. Η ίδια η λέξη δεν υπάρχει. Αντίθετα, υπάρχει ένα αξιόπιστο και αξιοκρατικό σύστημα παιδείας που δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να ακολουθήσουν στη ζωή τους αυτό που τα εμπνέει.

Και να ‘ταν μόνο η παιδεία. Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι σε άλλο επίπεδο. Τα φακελάκια που και αυτά έχουν καθιερωθεί πλέον στην Ελλάδα απλά δεν υπάρχουν στη Γερμανία. Οι δημόσιες υπηρεσίες είναι σίγουρα πιο αξιόπιστες λόγω καλύτερης οργάνωσης. Οι ΔΕΚΟ είναι ΕΚΟ στη Γερμανία και παρά το γεγονός αυτό γίνονται δέκτες της κρατικής προσοχής.

Με όλα τα παραπάνω ο ακριβότερος καφές δε φαντάζει κάπως ασήμαντος; Νομίζω πως δε μπορεί να υπάρξει αμφισβήτηση επί τούτου. Υστερούμε κυρίως σε τομείς παροχής κρατικών υπηρεσιών. Έχουμε ακριβό καφέ, αλλά πολύ ακριβότερο κράτος. Κάποιος απλός παρατηρητής μακριά από την ελληνική πραγματικότητα θα έλεγε πως η Ελλάδα έχει εμφανή κατάλοιπα σοσιαλιστικού παρελθόντος. Δεν αναφέρομαι στο ΠΑΣΟΚ ασφαλώς. Εννοώ αυτό που σήμερα αποκαλείται υπαρκτός σοσιαλισμός. Δε με πιστεύετε; Αντί για μια σύγκριση με τη Γερμανία κάντε μια σύγκριση με τη σύγχρονη Ρωσία. Θα μου πείτε με το δίκιο σας πως εκεί υπάρχει φτώχια, τρομακτικές ανισότητες κ.τ.λ. Δεν αντιλέγω. Δείτε όμως το πώς λειτουργεί εκεί ο περιβόητος κρατικός μηχανισμός. Διαφθορά και κρατική ανεπάρκεια σε όλους τους τομείς παρά τη δήθεν αποτίναξη του σοσιαλιστικού παρεθόντος. Στην Ελλάδα δεν επικράτησε ποτέ ο σοσιαλισμός, αλλά πάντα υπήρχαν διεκδικήσεις αυτού. Όταν έληξε ο δεύτερος μεγάλος πόλεμος αλλά και μετέπειτα επί χούντας, οι λεγόμενοι αριστεροί εξ’ αιτίας της έντονης δράσης τους κατά τις ταραγμένες αυτές περιόδους διακδίκησαν και πιθανότατα συμβιβάστηκαν με τη δομή του ελληνικού κράτους και του κρατικού μηχανισμού που συμπεριέλαβε πολλές ιδέες του σοσιαλισμού.

Για να μη φανεί πως ρίχνω ευθύνες σε πολιτικές παρατάξεις και σε ιδεολογικά πεδία (Δε διαφωνώ με τις ιδέες ως ιδέες αλλά με την εφαρμογή αυτών) σας προκαλώ να δείτε τις ομοιότητές μας και με τους φίλους μας εξ’ ανατολάς. Ίδια νοοτροπία περί μπαξισιού, επιδειξιομανίας και ρουσφετιού. Ας μη συγκρινόμαστε με τους Γερμανούς. Ας συγκριθούμε με τους Ρώσους ή τους Τούρκους με τους οποίους έχουμε περισσότερα κοινά και ενδεχομένως είμαστε και κατατί καλύτεροι.